قتل الهه حسیننژاد نه در راه تهران–اسلامشهر، که در بسترِ جادهای فراهمآمده از خشونت حکومتی علیه زنان و به پهنای ایران رخ داد.
خبر تکاندهندهی قتل الهه، پس از دو هفته از مفقود شدنش، جامعه را نگران و خشمگین کرده است. چه باید کرد؟ در این شرایطِ آکنده از خشم و حسرت، سادهترین تصویر، تصورِ مردِ قاتل و الهه و جادهی تهران–اسلامشهر است؛ صحنهای که پلیس حتی از بازسازی صوریاش نیز عاجز است. تا امروز، انگیزهی قتل (گوشی آیفون، حجاب اجباری، تجاوز و…) مدام در حال تغییر است. محاکمه و مجازات قاتل الهه ضروری است، اما واقعیت این است که در نگاه جامعه، تصویر بس فراخ و دردآلود است: قتلهای ناموسی که بهگواه آمارهای منتشرشده، هر یک روز در میان، زنی به دست پدر، شوهر یا برادر کشته میشود؛ و نامش را «قتل ناموسی» میگذارند، و قانون، بهنوعی، در حال هوار کشیدن است. حملهی شیمیایی سیستماتیک به مدارس دخترانه، که حکومت تنها آن را انکار کرده است. زنانِ سوخته از اسیدپاشی، که حکومت در برابرشان سکوت کرده است. بازداشت، شکنجه، زندان، اعدام، تجاوز و تعرضهای جنسی به معترضانِ حجاب اجباری و جنبش «زن، زندگی، آزادی»؛ که حکومت، علیرغم همهی اعتراضها، نهتنها آنها را متوقف نکرده، بلکه خود مسبب و عامل آنهاست. قوانینی که زن را بهطور سیستماتیک در خانه، خانواده، و زندگی خصوصی و عمومی، تحت تبعیضی کشنده و فلجکننده قرار میدهند، و حکومت بر آنها بار ارزشیِ دینی مینهد، مبادا عاملانِ تبعیض، زیر سؤال بروند، مورد سرزنش قرار گیرند یا پشیمان شوند. حکومتی که ۴۶ سال است برای سلطه بر زن و فرودستسازیِ آنان، از خشونت قانونی و ساختاری تا آموزش و تبلیغات بهره گرفته است. حکومتی که آشکارا از پیوستن به «کنوانسیون رفع همهی اشکال تبعیض علیه زنان» (CEDAW) سر باز میزند، و لایحهی منع خشونت علیه زنان در مجلس اسلامی، هنوز به سرانجام نرسیده است. حکومتی که هنوز خیابان، خانه و خودروهای شخصی را محل ناامنی، کنترل، تهدید و اعمال خشونت علیه زنان کرده است. کدام قوهی قضائیه، قاتل الهه و خشونت مشمئزکننده علیه او را محاکمه و محکوم خواهد کرد؟ جز قاتلی که چاقو در سینهی الهه فرو کرده و قطعاً مستوجب مجازات است، چه مسببانی را در جایگاه متهم خواهد نشاند؟ در این پرونده، قوهی قضائیهی غیرمستقل و سرکوبگر جامعه، دادگاهی برگزار خواهد کرد که به دلیل نقشِ تعیینکنندهی حکومت – و از قضا همین قوهی قضائیه – در امر «خشونت علیه زنان»، عدالت هرگز تحقق نخواهد یافت.
نرگس محمدی ۱۷ خرداد ۱۴۰۴