آواز زنان، پژواک آزادی؛ سرکوب صدای زن، سرکوب آزادی است؛
بیانیه مشترک با ۱۶۱ امضا از داخل و خارج کشور
در ایران، حاکمیتی که از صدای زن می‌هراسد، بیش از هر زمان دیگری ماهیت زن‌ستیز و آزادی‌ستیز خود را آشکار کرده است. دهه‌هاست که زنان از ابتدایی‌ترین حق انسانی خود، یعنی آوازخوانی و حضور آزادانه در عرصه موسیقی، محروم شده‌اند. اما این ممنوعیت، همچون هر سرکوب دیگری، با مقاومت و ایستادگی پاسخ گرفته است. زنان ایران نه تنها سکوت نکرده‌اند، بلکه صدای خود را به ابزاری برای مبارزه و دستیابی به آزادی و برابری بدل ساخته‌اند. پس از قتل حکومتی ژینامهساامینی و آغاز انقلاب “زن زندگی آزادی” زنان آواز خوان از سایه‌ها بیرون آمده و در دانشگاه، خیابان‌ها، مترو، و دیگر اماکن عمومی و همچنین در شبکه‌های اجتماعی، طنین اعتراض و ایستادگی را بلندتر از همیشه در تاریخ مبارزه و مقاومت حک کرده‌اند.
اما جمهوری اسلامی، که از قدرت زن و صدای زن در هراس است، سرکوب را شدیدتر کرده است؛ تهدید، بازداشت، بستن صفحات شخصی و فشارهای قضایی و امنیتی بر زنان خواننده تنها بخشی از رویکرد خفه‌کردن این صداست. حکومت تلاش می‌کند زنان را از حق آوازخوانی، نه تنها به عنوان یک حق هنری بلکه به عنوان یک حق انسانی محروم کند. اما آیا می‌توان هنر را سرکوب کرد؟ آیا می‌توان صدای اعتراض را خفه کرد؟ آیا می‌توان زنان را متوقف کرد؟ تاریخ نشان داده که هیچ قدرتی، هرچند سرکوبگر، قادر به متوقف کردن حقیقت نبوده است.
سرکوب خوانندگان زن، تنها یک محدودیت فرهنگی نیست؛ بلکه امری سیاسی و بخشی از پروژه سرکوب سیستماتیک زنان است که با پیشروی انقلاب زن زندگی آزادی در شکستن دیوارهای آپارتاید جنسیتی، به‌ویژه فتح خاکریز حجاب، شدت گرفته است. وقتی زنی به جرم خواندن زندانی می‌شود، این تنها یک اقدام سرکوب‌گرایانه علیه هنر نیست، بلکه تلاشی برای تثبیت نظامی زن‌ستیز و تبعیض جنسیتی است.
حذف زنان از عرصه موسیقی، نه فقط آنها را از هنر، که از استقلال اقتصادی و اجتماعی نیز محروم می‌کند. این یک خشونت ساختاری است که زنان را به حاشیه، وابستگی و فقر سوق می‌دهد.
اما زنان ایران نشان داده‌اند که به‌رغم تمام فشارها، عقب‌نشینی در قاموس مبارزه‌شان جایی ندارد. آنها صدای خود را با قدرت بیشتری به گوش جهانیان می‌رسانند و هر ترانه‌ای که می‌خوانند، پتکی بر دیوارهای دیکتاتوری و استبداد است. مبارزه برای آزادی آوازخوانی زنان، بخشی از همان مبارزه‌ای است که در خیابان‌ها علیه حجاب اجباری، علیه تمامی قوانین ضدزن، و علیه سرکوبگری جمهوری اسلامی جریان دارد. این نبردی است که زنان افغانستان نیز با حاکمیت طالبانی بر سر آن ایستاده‌اند؛ نبردی جهانی علیه بردگی جنسی.
ما امضا کنندگان این بیانیه، با صدای بلند اعلام میکنیم:
- سرکوب آوازخوانی زنان، جنایتی علیه هنر و آزادی بیان، نقض حقوق انسانی و خشونت آشکار علیه زنان است. ما تلاش حکومت برای حذف صدای زن را به شدت محکوم میکنیم و از تمامی زنان خواننده قاطعانه حمایت می‌نماییم.
- حکومت باید تمامی خوانندگان زن که به دلیل خوانندگی بازداشت یا زندانی شده‌اند را فوراً و بی‌قیدوشرط آزاد کند. خواندن زن جرم نیست؛ مجرم، حکومتی است که صدای زنان را خفه می‌کند.
- همچنین تاکید داریم صفحات بسته‌شده زنان خواننده در شبکه‌های اجتماعی باید فوراً و تمام و کمال بازگردانده شوند.
- ما سکوت خوانندگان مرد در برابر سرکوب زنان خواننده را، پشت کردن به آزادی و برابری میدانیم و بر این باوریم بی‌تفاوتی در برابر ممنوعیت آوازخوانی زن، ایستادن در کنار سرکوب است. لذا از خوانندگان مرد میخواهیم از «رانت جنسیتی» که حکومت برایشان فراهم کرده، بهره نبرند. آنان موظف‌اند در کنار زنان ایستاده و به تبعیض جنسیتی در موسیقی اعتراض کنند. موسیقی زمانی آزاد است که برای همه آزاد باشد.
همچنین از خوانندگان غیرمجاز مرد میخواهیم که با هر ابزار و امکانی که در اختیار دارند، در حمایت از زنان خواننده وارد میدان مبارزه برای آزادی زن و برابری شوند. - ما از تمامی مردم ایران، به ویژه زنان تاریخ ساز، دانشجویان و دانش آموزان مبارز و تشکلهای این جنبش‌ها، تشکلهای کارگری، معلمان، بازنشستگان، هنرمندان و نویسندگان و روزنامه‌نگاران، و تمامی فعالان اجتماعی و سیاسی میخواهیم که از آوازخوانی زنان و مبارزه زنان برای آزادی آواز حمایت کنند. همان‌طور که مبارزه با حجاب اجباری، چهره زن ایرانی و حتی مردم ایران را در جهان دگرگون کرد، آزادی آواز زنان نیز باید به جنبشی جهانی بدل شود.
- ما از ایرانیان آزاده خارج کشور، از احزاب و نهادها و تشکلها و سازمانهای همسو با انقلاب زن زندگی آزادی دعوت میکنیم در رابطه با حق آواز زن، فعالانه تر عمل کنند.
- همچنین از نهادها و سازمانهای بین‌المللی و تمامی هنرمندان آزادی‌خواه جهان، به‌ویژه خوانندگان متعهد، میخواهیم که صدای زنان خواننده در ایران باشند و برای آزادی آنها از سرکوب و زندان، صدای اعتراض خود را بلند کنند.
آواز زن، پژواک آزادی است. سرکوب این صدا، سرکوب آزادی جهانشمولی است که زن ایرانی حق آن را دارد.
ما متحد و همبسته در کنار تمام زنانی که با صدا، آواز و هنرشان به جنگ ظلم و تاریکی می‌روند، ایستاده‌ایم.
امضاکنندگان بترتیب حروف الفبا:
خواننده، رپر، موزیسین؛
ارغوان آقاسی زاده – خواننده
فریا احمدی – خواننده و نوازنده کورد
وفا احمدپور – رپر
فائزه اصفهانی (ملکه) – رپر
ملیکا امینا – خواننده و مدل، فعال حقوق زنان و رنگین کمانیها
شادی امینی – خواننده
حسین بهاربین – كارشناس موسيقى، خواننده و مدرس آواز
پریسا ترابی (مادمازل) – خواننده
سپیده جندقی – خواننده سنتی
جامین – خواننده و آهنگساز
جودیت – هیپ هاپ آرتیست
شروین حاجی‌پور – خواننده
جاستینا فریماه حبشی زاده – رپر و فمینیست
محیا حامدی – خواننده و آهنگساز
حانیه – رپر
فریبا داوودی کندرق – مدرس موسیقی، آواز و صدا
بهار دهکردی – رپر و بازیگر تئاتر، فعال حقوق زنان
آذر راوی – موزیسین
باران رسولی – خواننده
وحید سایلنت – رپر و فعال سیاسی
سینا سبک روح – خواننده
رها سپهر – خواننده، نویسنده و بازیگر اهل افغانستان
اشکان سلیمانی – خواننده
رامین سیدامامی (kingraam) – خواننده و موزیسین
سالومه (mc) – رپر، آهنگساز، تهیه‌کننده
سلیطه – خواننده و نوازنده ویولن
سونیا – رپر افغانستانی
شایا شجا – دنگ شو
مجتبی شفاعی – خواننده
گلنار شهریار – خواننده، شاعر، آهنگساز
گلاره شیبانی – خواننده
شاین (shaayn) – خواننده
توماج صالحی – رپر
الهام علیزاده – رپر
محبوبه عموشاهی – موزیسین
فراواز – خواننده
شیدا قوامی – خواننده
دلیر کمانگر – موزیسین و خواننده
شوبین کریم‌زاده – موزیسین
نغمه کوهستانی – خواننده
تینا لالویی (Tina amy) – خواننده
سام مظاهری – نوازنده و آهنگساز
هێرو محمدامینی – خواننده کورد
رعنا منصور – خواننده
ماه‌منیر ندیم – خواننده و مدل، فعال حقوق زنان و افراد دارای معلولیت
هورا میرشکاری – خواننده
نیاز نواب – خواننده
سامان یاسین – رپر
کاوه یغمایی – خواننده
امیررضا یوسف پورسیفی – فعال حوزه رسانه و موزیسین
تشکلها (داخل کشور)؛
تشکل دانشجویان پیشرو
تشکل آزادی‌خواهان دانشگاه تهران شمال
اتحاد دانشجویان دانشگاه الزهرا
اتحاد دانشگاه صنعتی اصفهان
نهاد صدای آزاد دانشگاه (دانشگاه هنر اصفهان)
انجمن آزادی‌خواهان بهشتی
دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان)
کمیته سراسری دانشجویان کردستان
جمعی از دانشجویان دانشگاه اصفهان
جمعی از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
جمعی از دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان
جمعی از دانشجویان دانشگاه آزاد شهرقدس
جمعی از دانشجویان دانشگاه کردستان
جمعی از دانشجویان دانشگاه فنی دخترانه سنندج
جمعی از دانشجویان دانشگاه فنی یزدان‌پناه سنندج
جمعی از دانشجویان دانشگاه الزهرا تهران
جمعی از فعالین دانشجویی دانشگاه تهران
تشکل دانش‌آموزان انقلابی بوشهر
تشکل دانش‌آموزان انقلابی تهران
فعالان و هنرمندان؛
یاسمن آریانی – فعال حقوق زنان
ایمان آقایاری – فعال سیاسی
صبا آلاله – روانشناس بالینی، روان‌تحلیل‌گر سیاسی و اجتماعی
نادیا آیدان – فعال فمنیست
راحله احمدی – فعال حقوق زنان
الهه اجباری – فعال حقوق زنان و کودکان
فاطمه اختصاری – شاعر و نویسنده، فعال حقوق زنان
مهسا ادیب نیا – محصل روانشناسی و مطالعات جنسیتی
عظمت اژدری – خواهر دادخواه عظمت اژدری، عضو انجمن خانواده‌های PS752
سارا افراسیابی – روانشناس، نویسنده و فمینیست
ژانت اقدسی – فعال مدنی
الهام (الی) امیدواری – فعال اجتماعی
آسیه امینی – شاعر، روزنامه‌نگار
سهیلا انزلی – پژوهشگر، فعال مدنی، کادر درمان
آستاره انصاری – وکیل دادگستری، از بازداشت شدگان انقلاب زن زندگی آزادی
سوری بابایی چگینی – فعال کارزار حجاب بی‌حجاب
مهرنوش بادپر – نقاش
آزاده بارزاده – روزنامه‌نگار، فعال حقوق زنان
نادیا بهاری – فعال حقوق زنان و کودکان کار
حسن باقری‌نیا – استاد اخراجی استاد اخراجی دانشگاه حکیم سبزواری
کوکب بداغی پگاه – فعال صنفی معلمان
نازنین برگمن – کوچ سلامت روان، فعال اجتماعی
فریبا بلوچ – برنده جایزه بین‌المللی «زنان شجاع ۲۰۲۴»
شعله پاکروان – بازیگر تئاتر، مادر دادخواه ریحانه جباری
نسترن پایبندی – فعال سیاسی و حقوق زنان
مهسا پیرایی – دختر دادخواه مینو مجیدی، عضو انجمن دادخواهان ایران
فروزان جلالی – کارگردان، فعال حقوق زنان
کمال جعفری یزدی – از اعضای بیانیه ۱۴ نفر استعفای علی خامنه‌ای
آرش چاکری – شاعر، نویسنده، فعال حقوق بشر
فاطمه حاجیانی – خواهر دادخواه محمدحسین حاجیانی
امید حبیبی‌نیا – روزنامه‌نگار
ناهید حسینی – مدیر شبکه وایز
نورا حقی – کنشگر
احسان حکیمی – کنشگر سیاسی-اجتماعی
مینا خانی – فعال حقوق بشر و فمینیست
رضوانه خان‌بیگی – فعال مدنی و زندانی سیاسی
هدی خموش – فعال جنبش زنان افغانستان
فاطمه خوشرو – زندانی سیاسی سابق، شاهد دادگاه آبان
فاطمه داوند – زندانی سیاسی سابق، شاهد دادگاه آبان
آزاده دواچی – فعال حقوق زنان
فرشته دیدنی – فعال حقوق زنان
امیرا ذوالقدری – کنشگر برابری جنسی و جنسیتی
الهام رسولی – فعال حقوق زنان و کودکان کار
غزل رسولی – فمنیست اینترسکشنال
آذین رضاییان – فعال حقوق زنان
شعله زمینی – مدافع حقوق زنان
زویا سپهری – فعال حقوق بشر و علیه اعدام
یحیی سرخانی – فعال مدنی و محیط زیست، آسیب دیده چشمی انقلاب زن زندگی آزادی
سمانه سوادی – حقوقدان و کنشگر برابری جنسیتی
ستاره سهیلی – فعال حقوق زنان
شیرین شمس – از مسئولین تشکل انقلاب زنانه
امید شمس – حقوقدان
ارغوان شمس آرا – کنشگر کویر
گلین شیرزاد – روانشناس، فعال حقوق زنان
فریدون صارمی – کنشگر سیاسی
سیمین صبری – روانپزشک، فمینیست اینترسکشنال تورک
حدیث صبوری – فعال حقوق زنان، ایران
ساره صدیقی همدانی – فعال ال‌جی‌بی‌تی‌کیو و حقوق زنان
ساناز صفایی – هنرمند، فعال حقوق زنان
نرگس ظریفیان – فعال حقوق زنان
محمود عبدی – آسیب دیدە خیزش ژن ژیان ئازادی
دیلان عزیز مرادی – فعال حقوق زنان و رسانه
رادا فاتحی – دادخواه رامین فاتحی جانباخته انقلاب زن زندگی آزادی
سیامک فرید – فعال سیاسی
فریبا فریدونی – فعال حقوق زنان
منیژه قدرتی‌پور – کنشگر مدنی
سارا قربانی – فعال حقوق زنان و عضو کمپین اتحاد علیه آپارتاید جنسیتی
کاوه کرمانشاهی – فعال حقوق بشر
شایا گلدوست – کنشگر جنسی و جنسیتی
مهدیه گلرو – فعال سیاسی و فمینیست
عسل لباسچی – سماع‌گر، آزادی‌خواه و فعال حقوق زنان
الهام مدرسی – از فعالان و آسیب دیدگان انقلاب زن زندگی آزادی
شهناز مرتب – فعال حقوق زنان، عضو انجمن خانواده‌های PS752
رادا مردانی – فعال صنفی معلمان
لیلا مروتی
مریم مزروعی – نقاش و مجسمه‌ساز
ماریا محمودی – همسر دادخواه محمد فرامرزی جانباخته راه آزادی
اوین مصطفی‌زاده – فعال حقوق بشر و زنان
سحر مطلبی – فعال مدنی
پویان مقدسی – نویسنده و شاعر
جیران مقدم – استاد دانشگاه و فعال اجتماعی
ستاره ملکی – بازیگر
روزبه منجزی – فعال سیاسی
محبوبه موسوی – از بازداشت‌شدگان انقلاب زن، زندگی، آزادی
مهدی موسوی – شاعر و نویسنده
پوران ناظمی – فعال حقوق زنان
حسن نایب هاشم – فعال حقوق بشر
مجتبی نایری – روزنامه نگار، ایران
هیرش نقشبندی – بازیگر و کارگردان تئاتر، از آسیب دیدگان چشمی زن زندگی آزادی
عزیز نوروزی زرگانی – عضو هیات علمی دانشگاه شیراز
نگین نیکنام – فعال حوزه اجتماعی و حقوق بشر
نجمه واحدی – فمینیست
هرمینه هورداد – فعال حقوق بشر، فمینیست
